Sejm wzywa wszystkie w³adze publiczne, a w szczególno¶ci ministerstwa zdrowia i sprawiedliwo¶ci oraz urzêdy rzecznika praw obywatelskich i rzecznika praw dziecka, do podejmowania konkretnych dzia³añ w obronie ¿ycia i zdrowia dzieci poczêtych in vitro, zgodnie z przepisami prawa uznaj±cymi, ¿e „dzieckiem jest ka¿da istota ludzka od poczêcia” (art. 2 ust. 1 ustawy o rzeczniku praw dziecka) i skonkretyzowanymi w wielu przepisach prawa. Sejm Rzeczypospolitej przypomina w szczególno¶ci swoje stanowisko (zawarte w uchwale z 21 lipca 2006), ¿e „niszczenie ludzkich embrionów (…) narusza art. 157a Kodeksu karnego, przewiduj±cy prawnokarn± ochronê zdrowia dziecka poczêtego”.
Uzasadnienie:
Debata na temat praktyki zap³odnienia in vitro powinna toczyæ siê w kontek¶cie obowi±zuj±cego prawa, a szczególnie – w kontek¶cie dotykaj±cej bezpo¶rednio problemu, istniej±cej ochrony praw dzieci poczêtych. Ochrona ta dotyczy – co potwierdza wiele ustaw – ¿ycia dziecka od momentu poczêcia, a nie jakiegokolwiek innego momentu jego prenatalnego ¿ycia. Ró¿na co do stopnia (ze wzglêdu na zdolno¶æ samodzielnego prze¿ycia dziecka), wyj±tki od samej zasady ochrony ¿ycia ochrona ta zastrzega wy³±cznie dla okresu ¿ycia dziecka w ³onie matki, w przypadku ci±¿ ca³kowicie niechcianych (przypadek gwa³tu) lub o nieprzewidzianym przebiegu i konsekwencjach. W ¿adnym wypadku nie dopuszcza zamierzonego zabicia dziecka ¶wiadomie poczêtego, na przyk³ad ze wzglêdu na brak po¿±danych cech (choæby p³ci). Tym bardziej nie zezwala na zabicie dziecka w ramach zamierzonej selekcji.
Art. 152 i 153 Kodeksu Karnego mówi±ce o „przerywaniu ci±¿y” stanowi± wiêc jedynie wyj±tek od ogólnej zasady ochrony ¿ycia. Mówi±c ogólnie o „dziecku poczêtym” nie czyni± ¿adnego rozró¿nienia na dzieci poczête in vitro, w warunkach laboratoryjnych, albo in ventre, w ³onie matki. Tym bardziej nie zawieraj± zgody na zabicie dziecka poczêtego poza ³onem matki. Zap³odnienie in vitro nie jest te¿ niczym innym, jak tylko ¶wiadomie zamierzonym, pozaustrojowym, rozpoczêciem pierwszego etapu ci±¿y. Zap³odnienie in vitro ma sens tylko w odniesieniu do ci±¿y, tylko poprzez naturaln± ci±¿ê mo¿e zrealizowaæ swój cel. Dziecko poczête in vitro ma wiêc prawo do pe³nej ochrony wynikaj±cej z tych przepisów.
Jeszcze wyra¼niej (i niezale¿nie od wy¿ej omówionych przepisów) potwierdza to art. 157a Kodeksu Karnego, uznaj±cy za przestêpstwo „uszkodzenie cia³a dziecka poczêtego lub rozstrój zdrowia zagra¿aj±cy jego ¿yciu”. Sejm przed piêciu laty, ogromn±, ponad 83-procentow± wiêkszo¶ci± g³osów, wyra¼nie stwierdzi³ (we fragmencie cytowanym w uzasadnianym projekcie Uchwa³y), ¿e niszczenie ¿ycia dziecka w fazie embrionalnej narusza zarówno Konstytucjê, jak i w szczególno¶ci przywo³any wy¿ej przepis prawa karnego.
W tej samej Uchwale – odnosz±c siê do praktyki niszczenia ¿ycia dzieci w fazie embrionalnej – Sejm stwierdzi³, ¿e „instrumentalne wykorzystywanie cia³a ludzkiego i niszczenie ¿ycia poczêtego jest drastycznym naruszeniem praw cz³owieka. Nie mo¿na go usprawiedliwiæ ¿adnymi okoliczno¶ciami i nale¿y tych praktyk zaniechaæ, niezale¿nie od intencji, dla których s± podejmowane”.
Fakt przeprowadzania zabiegów sztucznego zap³odnienia in vitro jest ci±gle przedmiotem szerokiej debaty publicznej. Od oceny samych zabiegów – co jest przedmiotem trwaj±cej debaty publicznej i mo¿e staæ siê przedmiotem prac ustawodawczych – wa¿niejsza jest jednak odpowiedzialno¶æ za ¿ycie ju¿ poczêtych t± drog± dzieci.
Bezpo¶rednim skutkiem przedstawionej rezolucji powinno byæ potwierdzenie prawnej niedopuszczalno¶ci niszczenia ¿ycia dzieci poczêtych pozaustrojowo, a tak¿e konieczno¶æ dokonania oceny innych praktyk, takich jak zamra¿anie zarodków, z punktu widzenia prawa do zdrowia, przys³uguj±cego dziecku od poczêcia, potwierdzonemu równie¿ w art. 39 Konstytucji RP.
______________________________________
wiêcej o rezolucji w mediach